۲۷۳۵

العَقلُ

الكتاب :

إنَّ فِي خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأرْضِ وَ اخْتِلافِ الَّليْلِ وَ النَّهارِ لاَياتٍ لِأُولِي الْألْبابِ».^۱

يُؤْتِي الْحِكْمَةَ مَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِيَ خَيْرا كَثِيرا وَ ما يَذَّكَّرُ إلاَّ أُوْلُوا الْألْبابِ».^۲

كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللّه ُ لَكُمْ آياتِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ».^۳

وَ قالُوا لَوْ كُنّا نَسْمَعُ أوْ نَعْقِلُ ما كُنّا فِي أصْحابِ السَّعِيرِ».^۴

(انظر) الأنفال : ۲۲.

الحديث :

۱۳۴۲۲.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :عَقلُ المَرءِ نِظامُهُ. و أدَبُهُ قِوامُهُ. و صِدقُهُ إمامُهُ. و شُكرُهُ تَمامُهُ.^۵

۱۳۴۲۳.عنه عليه السلام :مَن قَعَدَ بِهِ العَقلُ قامَ بِهِ الجَهلُ.^۶

۱۳۴۲۴.عنه عليه السلام :ما استَودَعَ اللّه ُ امرَأً عَقلاً إلاّ استَنقَذَهُ بِهِ يَوما ما.^۷

۲۷۳۵

خرد

قرآن:

«همانا در آفرينش آسمانها و زمين و گردش شب و روز نشانه هايى است براى خردمندان».

«به هر كه خواهد حكمت مى دهد و به هر كه حكمت داده شود، خير فراوان داده شده است و پند نگيرند مگر خردمندان».

«اينچنين خداوند آياتش را براى شما بيان مى كند باشد كه خرد ورزيد».

«و گفتند: اگر مى شنيديم و تعقل مى كرديم از اصحاب دوزخ نبوديم».

حديث:

۱۳۴۲۲.امام على عليه السلام :خرد انسان، سامان بخش اوست و ادبش، جانمايه او و راست گوييش، پيشواى او و سپاس گزارى اش، كمال او.

۱۳۴۲۳.امام على عليه السلام :هر كه را خرد ورزى بنشاند، نادانى او را برخيزاند.

۱۳۴۲۴.امام على عليه السلام :خداوند در هيچ انسانى خردى به وديعت ننهاد مگر اين كه روزى به وسيله آن نجاتش داد.

1.آل عمران : ۱۹۰.

2.البقرة : ۲۶۹.

3.البقرة : ۲۴۲.

4.الملك : ۱۰.

5.غرر الحكم : ۶۳۳۵.

6.غرر الحكم : ۸۷۰۱.

7.نهج البلاغة : الحكمة ۴۰۷.